zondag 27 november 2011

Wie bepaald wat er gebeurt?


Koeien die nu nog buiten lopen; super! Al wenste ik soms dat ze allemaal op stal stonden...... Als alle koeien binnen staan kunnen wij namelijk bepalen wat er wanneer gebeurt. Is er gezellige visite die wat lang blijft plakken? Wil je die klus eerst afmaken voordat je aan het voeren begint? Jij bepaalt; de koeien zullen wel veel kabaal maken en zichzelf hééél erg zielig vinden, maar jij weet dat ze zich aanstellen omdat ze nog best wat hooi hebben liggen en gewoon verslaafd zijn aan aardappels en hopen dat er een nieuwe baal hooi wordt geopend want je weet noot wat voor lekkers dààr in zit!

Maar koeien die buiten lopen en elke nacht naar binnen gaan, DIE bepalen het ritme! Op een specifiek, door hun bepaald moment tijdens de schemering belieft het ze om richting stal te komen. Ben je te vroeg dan zijn ze nog in geen velden of wegen te bekennen, ben je te laat dan staan ze al zo ongeduldig voor het hek te dringen dat ze in hun drukte hun eigen kalfjes onder de stroomdraad duwen waardoor die vrij over het erf lopen.

Dus het is geboden op hun tijdstip te komen! Maar wie is "hun"? Dat zijn de vreetzakken die al staan te dringen, maar dat zijn ook de drie eigenwijzen die pas zin in hooi en aardappels krijgen als het al echt donker is. Maaike opent dus het hek voor een kudde dolle koeien, sluit het hek weer anders zijn er altijd wel kalfjes die het weiland 'by night' willen ervaren, dient dus op het moment van de drie eigenwijzen het hek weer te openen maar mag geen haast hebben want: 'oh hee, ik moet mezelf dringend even aan het hek krabbelen' en: 'oh kijk, hier staat de waterbak, even wat drinken hoor' en: 'maar Maaike, je weet toch dat ik niiet van modder houd, hoe moet ik nu de stal in komen?' Draal draal draal.
1031, 1032, 1033, ik heb het alfabet al 3x van achter naar voren opgezegd..... Hè hè, iedereen is binnen!

Of.....? Wat hoor ik nu? Staat er nog een domme koe in het weiland te loeien? Stom beest, je weet toch dat je om moet lopen? En nu dan? Lokken met een emmer korreltjes werkt niet want: recht tegenover, daar achter de haag, staat de stal en daar zijn aardappels. Rechts hoor je de trekker die de aardappels heeft gebracht. Waarom zou je als slimme koe dan naar links gaan lopen??
Met andere woorden: de boer kan met de aardappeltrekker het weiland in om die domme koe te lokken terwijl Maaike probeert kalfjes te tellen die heen en weer rennen, zich achter mama verstoppen of al heel eigenwijs in de schaduw van een grote koe aan het voerhek staan te eten.

Kortom: tegen de tijd dat ik de hele club binnen heb, heeft mijn lief al het andere werk in de stallen al gedaan..... (maar heb ik dus wel kunnen genieten van een mooie zonsondergang!)

zaterdag 26 november 2011

Een rommeltje? Mode!


Mensen die goed bekend zijn met Nederlandse boerderijen vinden het bij ons nogal een rommeltje. Dat mogen ze best vinden maar wij zeggen dan: 'Dat is de mode in Frankrijk!' En voor Franse begrippen is het bij ons best opgeruimd trouwens.
Maar nu hadden wij in de nieuwe stal nog wat strobalen staan, terwijl daar 's nachts ook een club koeien met kalfjes slaapt. En dàt is wel slordig vinden wij.
Nou ja; vonden wij want sinds we ontdekt hebben dat deze strobalen een kleine speeltuin bleek te zijn, laten we ze lekker staan: de koeien kunnen zich er fijn aan schurken, de kalfjes klimmen erop, erover, spelen er verstoppertje, eten ervan, liggen er tegenaan en schuilen erachter als die grote koeien weer eens moeten vechten met nieuwkomers.
Volgend jaar is het vast mode om her en der losse strobalen te laten staan!

zondag 20 november 2011

Het is toch wat....


Het is toch wat; een stuk zuidelijker in Frankrijk hebben ze heftig veel regen en -overlast (klik maar eens naar Veer) maar hier blijft het droog droog droog.

Beneden in de kelder hebben wij een bron. Dit is eigenlijk geen bron want een bron blijft water geven en dat gebeurt hier niet. Wij hebben dus eigenlijk een put die, door middel van een ingenieus antiek drainage-systeem, gevuld wordt met regenwater en grondwater. Hieruit pompen wij het water voor ons huishouden; douche, w.c., wasmachine en we koken ermee, maar nog belangrijker: het is drinkwater voor de koeien.

Normaal gesproken hebben we in augustus altijd wel een periode waarin de put leeg is en we water uit het meer moeten halen. (Natuurlijk: nèt als ik wil douchen voor een feestje is de put leeg.... Of 's avonds laat als je eigenlijk wil gaan slapen.....)
Maar nu rijden we vanaf maart al elke 2 dagen en in de zomer zelfs elke dag naar het meer om 6000 liter water te halen! Lang voordat het beregeningsverbod inging hadden wij ons dat verbod al opgelegd in het kader: 'ja doei, we gaan niet nòg vaker rijden!' en ik ben dus al maanden gewend om eerst te kijken of we water hebben, voordat ik de wasmachine aanzet (en die enkele keer dat ik in bad wil, dit ruim van te voren aan te kondigen).

Maar nu is het toch te gek: eind november is de tijd dat ik de keldervloer leeg haal om voorbereid te zijn op veel neerslag (Want als het heel veel regent dan loopt de put dus over en staat de vloer blank), dan gaan we toch niet in alleen een warme trui water halen???

vrijdag 18 november 2011

Excuses en uitleg


Wat een lieve en hartelijke reacties op mijn frustratie-stukje van een paar dagen geleden! Dat heeft me echt goed gedaan, maar ook een beetje een schuldgevoel gegeven. Ik denk/vind dat ik de mensen die mij niet persoonlijk kennen moet teleurstellen, hen mijn excuses moet aanbieden en (hopelijk willen ze het daarna nog lezen!) een uitleg geven.
Ik vrees namelijk dat ik makkelijk de indruk gewekt kan hebben dat ik bijna opper-heilig ben in het duurzaam produceren. En dat is niet het geval. Ik zou het graag willen, heel heel graag, maar financieel-technisch en Brussel-technisch is dit (nog) niet mogelijk......
Waarschijnlijk scoor ik op 3 punten 'matig tot slecht' qua duurzaamheid. En ik zal eerlijk vertellen hoe dat komt.

De eerste: Wij gebruiken kunstmest. Niet veel, maar toch. De gronden hier in de Morvan zijn zò schraal en zuur dat je zonder kunstmest erg slecht gras krijgt. En goed gras in nou eenmaal heel erg belangrijk voor koeien. Niet alleen worden ze hier lekker dik van maar vooral ook gezond! Ik zie het aan collega's in de buurt die geen geld willen uitgeven aan kunstmest; zij zijn veel geld kwijt aan aanvullend voer (zeg maar voedingssupplementen) en inentingen tegen van alles omdat hun koeien en kalveren gauw last hebben van zaken als kalverdiarree etc. Wij enten tegen niets (behalve als het Europees verplicht is).

De tweede: Wij mesten onze koeien zelf af en hiervoor krijgen ze een paar kilo krachtvoer per dag (alleen degenen die bijna naar de slager gaan hè, het is veel te duur om ze allemaal te geven, en absoluut niet nodig bovendien). Graag zou ik afmesten met een mengsel van eigen granen en luzerne, wat voor onze koeien net zo goed zou zijn, maar helaas: wij hebben 100% grasland en mogen vanwege natuurrichtlijnen uit Brussel nog niet een hectare omploegen om zelf te telen. We zijn dus naarstig op zoek naar 20 hectare bouwland (als iemand iets weet?!) om op die manier niet meer mee te hoeven werken aan de idote machtspositie van de krachtvoer-industrie.

De derde (Deze is voor de meesten waarschijnlijk het ergst, terwijl ik hier zelf de minste problemen mee heb): Wij hebben, naast een grote club authentieke rustieke Charolais-koeien, een club Belgisch Witblauwen. Je weet wel, die koeien die te ver doorgefokt zijn en niet natuurlijk meer kunnen kalven. Ik vind het erg jammer dat dit gebeurt is met het ras, ik ben ook erg blij dat men druk bezig is met terugfokken. Maarrrrrr...... Ik haat het als mijn koeien pijn hebben (ook een reden waarom we niet willen inenten, hierdoor staan onze koeien bij de vee-artsen wel bekend als die kleinzerige aanstellers die niets gewend zijn, maar dat vind ik niet erg), dus als ik had gemerkt dat een keizersnede niet bevorderlijk was voor hun welzijn, had ik direct al die dieren verkocht. Ik hoop dat iedereen dit van mij wil aannemen!
Helaas zijn we financieel-technisch nog niet zo ver dat we ethisch verantwoord kunnen doen; de consument wil zo verschrikkelijk veel meer betalen voor dit vlees, dat het voor ons de belangrijkste bron van inkomsten is.

Je ziet; hoe extensief we ook zijn, hoe bewust we ook proberen te werken en leven, als zoogkoeienboer zitten we ook met handen en voeten gebonden. Ik duim voor betere tijden en eerlijker prijzen zodat we nòg duurzamer kunnen produceren!

maandag 14 november 2011

No impact?


Ik ben een beetje boos. En een beetje verontwaardigd.
Afgelopen week was de internationale 'no-impact-week', waarin mensen uitgedaagd worden om eens een weekje wat duurzamer te leven. Een fantastisch streven want iedereen weet dat mensen nogal luie gewoontedieren zijn en dus best eens wakker geschud mogen worden.

Ikzelf incluis. Als ik de stroomrekening zie weet ik dat ik best iets zuiniger met electriciteit mag zijn, als de postbode de reclamefolders heeft gebracht weet ik dat dat eigenlijk niet goed is (ook al is deze stapel voor ons een cursus Frans en een cursus Wat-leeft-er-in-de-wereld ineen; zo weet ik wat een Wii computer is en welke kinderheld tegenwoordig de verlanglijstjes vult)

Er zijn veel meer mensen die zich aangesproken voelen tot dit initiatief. Fijn!
Op diverse blogs lees ik hoe moeilijk mensen het vinden om de auto te laten staan en dat 2 uur spelen met de Wii computer toch echt duurzamer is dan spelen met de Xbox (??!!). Ook lees ik dat mensen erachter komen dat je echt niet je huis een uur hoeft voor te verwarmen als je er daarna maar een half uurtje bent om te ontbijten en naar je werk te gaan.
Maar wat ik in die blogs ook lees is dat al dit soort drempels helemaal niet genomen hoeven te worden ALS JE MAAR GEEN VLEES EET.

En op dit punt wordt ik dus boos. En verontwaardigd:
Om elk wissewasje de auto pakken, Ipads, spelcomputers, lang douchen, uren shoppen, altijd je huis lekker warm op 19 graden, een wasdroger, etcetera, wat een luxe! Zolang je maar vegetarisch eet, is het allemaal geoorloofd.
En wat mij nog het meest boos maakt is dat deze mensen gedeeltelijk gelijk hebben ook nog! Er is vlees in de supermarkt dat heel onduurzaam geproduceerd is. Dat is dat vlees wat zo lekker goedkoop is en waar elk biefstukje exact gelijk is.
Hoe kan ik deze mensen bereiken om ze te vertellen dat er ook eerlijk vlees is? Dat er in West Europa gebieden zijn waar je niets anders kan dan koeien houden (of kerstbomen, maar je wil niet weten hoeveel gif daarvoor wordt gebruikt)? Dat er in heel Nederland de mogelijkheid is om vlees uit natuurgebieden te eten? Dat die koeien niet grazen op gekapt regenwoud en geen soja uit diezelfde gebieden eten? Dat ik het heb over koeien die de restproducten uit de humane voedingsindustrie eten (zoals het rest product van de bio-ethanol, bierindustrie, suikerindustrie, afgekeurde aardappelen omdat ze de vorm van een hartje hebben)?

Natuurlijk vraag ik niet of iedereen elke week naar de Morvan rijdt om eerlijk vlees van mijn blije koeien te kopen (dat zou niet duurzaam zijn toch?) maar zo snel een oordeel vellen?
Ik denk dat ik maar even de kachel ga stoken....... want deze kort-door-de-bocht duurzaamheid heeft grote impact op mij!

donderdag 10 november 2011

Normaal....


Normaal gezien draagt een koe haar kalf ongeveer 285 dagen in de buik. Is het korter, dan is het kalf vaak wat kleiner, is het langer dan is het kalf wat groter bij de geboorte. En normaal gezien kan je aan het gedrag van de koe al wel een aantal uren (tot een dag) van te voren zien dat de geboorte eraan zit te komen; de koe zondert zich wat af of wordt juist al wat agressief vanwege moederlijke hormonen die het kalf willen beschermen, of ze snuffelt op de grond alsof ze haar kalf al zoekt, en schuurt en schurkt zich helemaal mooi schoon voor het grote moment....... Afwijkend gedrag in ieder geval.
En normaal gezien komt het kalf met de voorpootjes eerst met daartussen het kopje gevleid.

Maar ja, een kalvende koe is puur natuur en houdt zich niet altijd aan 'normaal gezien'.
En Violette al helemaal niet! Al dagen lang zonderde ze zich af, had zich van het schurken en schuren een punk-kapsel aangemeten waar ze in de jaren '80 jaloers op zouden zijn en liep al dagen met een overvolle uier te waggelen.
Mijn lief was dus ook al dagen in opperste paraatheid; om de zoveel uren liep hij het weiland in om te kijken hoe het met haar was, elke nacht was ze binnen in de stal en zette hij de wekker om te gaan kijken,..... Maar niks hoor; Violette waggelde rustig door en lag dagen in afzondering van de stilte te genieten.

Tot het vanacht echt ging beginnen. Dat wel 'als normaal'; gewoon met een waterblaas en daarna het eerste pootje al zichtbaar. Op dit moment in deze nacht had mijn lief al 3 keer maar 1,5 uur geslapen maar was hij wel zo helder dat hij eens ging voelen hoe het van binnen zat: Eén pootje, nog een pootje, nòg een pootje..... geen kopje.....? Dit was een monstertje of een tweeling!

De vee-arts mocht ook eens voelen of hij kop of staart kon ontdekken ondanks dat hij al 4x uit zijn bed was gebeld om te assisteren bij andere boeren.
En ja hoor; een tweeling! Eerst de eerste: touwtje om het ene pootje, stokje eraan en trekken maar boer!
*geen beweging in te krijgen*
Dan het andere pootje. Goed voelen, ja zit aan hetzelfde lijf vast, touwtje erom, stokje eraan en trekken maar boerin!
*weer geen beweging in te krijgen*.....

Ik snapte het niet, zo groot was dat pootje waaraan ik trok niet, dus dat kalf kon toch ook niet zo groot zijn??
Terwijl ik dit dacht, wreef de vee-arts de laatste slaap uit zijn ogen en ontdekte dat de boer aan een groot pootje trok en de boerin aan een klein pootje....... Toch een monstertje??

Ach nee, gelukkig: mijn touwtje werd van het pootje gehaald, de vee-arts stopte zijn hele arm in de buik van de koe, duwde en draaide wat en kwam met een groter pootje weer terug. Nu ging het makkelijk, ondanks de stuitligging: eerst een groot stierkalfje en daarna een vaarsje.
Konden we alledrie nog net een uurtje slapen voordat de dag weer begon....!