zondag 30 januari 2011

De rangorde


Ik kan nog steeds moeilijk wennen aan het feit dat koeien het nodig vinden de rangorde te bepalen....... Oké, dat er een rangorde is, begrijp ik, maar waarom als "sterke" koe dat steeds maar weer fijntjes duidelijk maken aan de "zwakke" koeien? Het blijft me figuurlijk pijn doen.


Je begrijpt dat die rangorde vooral duidelijk is als het over eten gaat. Als de koeien voldoende ruimte hebben en met niet te veel zijn, gaat het nog wel; dan begint de sterke ergens te eten, tegen de tijd dat de zwakste ook haar plekje heeft gevonden, moet de sterke haar rang even bepalen en duwt iedereen bij het voerhek weg. Maar als zij dan weer staat te eten, is het rustig: ze is erg tevreden met haarzelf dat ze toch weer even duidelijk heeft gemaakt dat ze de sterkste is, maar heeft geen zin om het spelletje te herhalen, daarvoor is eten veel te lekker!

Maar als er minder ruimte is en meer koeien, dan grijpen we in en zetten de beesten vast,

Dit is vooral zo bij de nieuwe stal waar 64 plaatsen zijn voor 60 koeien: in de stal zelf is meer dan voldoende ruimte om volgens rangorde te leven maar bij het voerhek is maar net genoeg plaats.

Dus alle sterke, grote, aggressieve Charolais staan vooraan (daar waar we met voeren beginnen) en de domme kleintjes en de sukkelige Belgisch witblauwe zijn gewend dat ze achteraan hun plekje moeten vinden. Dit gaat meestal goed: zodra ik met mijn emmer mineralen kom beginnen de sterken al op te staan en als mijn lief met de voerwagen aankomt, staan ze elkaar al te verdringen bij de eerste plekken. Zodra ze hun eten hebben zet ik ze vast zodat ze niet de mogelijkheid hebben om de zwakkeren eens even lekker weg te jagen.

So far so good.

Totdat Maaike eens een keer niet zo wakker is en al bij de stal is ver vòòrdat haar liefje aan komt rijden........ Vol enthousiasme begon ik vanmorgen alvast het overgebleven hooi richting voerhek te schuiven....... achteraan beginnend...... Je begrijpt; dat had ik niet moeten doen.

Er kwam een kudde grote beesten aangestormd, en voordat de sukkeltjes (inclusief Maaike) het in de gaten hadden, stonden ze al achteraan te vreten!

De hele rangorde in de war!

Vooraan staat nu, wat onwennig vanwege de plek, de middenmoot, achteraan staan de sterken en de zwakken lopen loeiend heen en weer; die begrijpen niet waar ze nu kunnen gaan eten!

Sorry jongens: ik zal me in het vervolg, om onrust te voorkomen, beter aan de rangorde houden!

vrijdag 28 januari 2011

Feestje


Na al die berichtjes over hoe zwaar het hier wel niet is, met zieke kalfjes, ontsnappende kalfjes, koude en duurzaam verdrietig zijn, denken jullie vast dat we hier depressief, met gebogen schoudertjes en zonder plezier in alles rondlopen........

Maar niets is minder waar gelukkig! Ik zit met veel plezier de boekhouding in te voeren. Nu is dat op zich niet zo leuk natuurlijk, vooral niet omdat ik veel meer onder 'debit' moet invullen dan onder 'credit', maar met heerlijke polswarmers van Hanneke (dus warme handen) en een mond vol drop, is het voor mij een groot feest en ben ik met plezier boerin. Nu maar weer gauw verder!

dinsdag 25 januari 2011

Duurzaam verdrietig

Gisteravond heb ik weer heerlijk "boer zoekt vrouw" gekeken; Lekker vanuit de luie stoel commentaar leveren (Wat een rotzooitje bij boer Gijs, maar aan de andere kant: hij heeft wel hart voor zijn vak en dieren. Pfoe hee 100 koeien bij boer Richard; het is echt een manager hè. Die Annemarie, zoekt ze wel een partner? Etcetera; zoals iedereen waarschijnlijk doet bij het kijken naar BZV) En daarna stiekem gluren op het forum wat anderen voor commentaar hebben.

Maar gisteren begon ik toch wel duurzaam verdrietig te worden; er doet een boer mee die zich niet aan de regeltjes heeft gehouden; hij heeft met een dame afgesproken vòòr de logeerpartij op de boerderij. En dat vind ik dan jammer. Ik snap wel dat je in die paar dagen logeren met camera's om je heen misschien geen goed beeld van iemand kan krijgen, maar zo zijn de afgesproken regels bij het programma, als je het daar niet mee eens bent moet je ook niet mee doen is mijn opinie.

Waar je ook bent; er zijn regeltjes om het letterlijke en figuurlijke verkeer te regelen. Als je het er niet mee eens bent, kan je protesteren, staken, petities tekenen, maar je kan niet besluiten dat je je gewoon niet houd aan regeltjes die voor iedereen gelden (het zou wat zijn zeg: ik ben het er niet mee eens dat we rechts voorrang geven, ik doe er niet meer aan mee!)

Zo zijn boeren ook gebonden aan heel veel regeltjes. Veel regeltjes zijn helemaal niet leuk, maar ja als je er even goed over nadenkt zijn de meeste helaas wèl nodig......... Vooral als het gaat over duurzaam produceren en milieubehoud zijn de regeltjes niet leuk, omdat die vaak erg veel geld kosten die de boer niet kan verhalen op de kopers.

Toen ik gisteren op het forum van boer zoekt vrouw dwaalde, kwam ik ook een item tegen over diervriendelijkheid. En toen werd ik pas echt duurzaam verdrietig. Wat een stellingen werden er het www opgegooid; de ene was nog minder waar dan de andere. Er is duidelijk een kloof tussen consument en boer (qua kennis), tussen consument en consument (qua wat de mond belijdt en wat de portemonee doet) en tussen boer en boer (qua vraag: waar willen wij als boer heen)

Gelukkig zijn er genoeg mensen die dan furieus reageren, dus dat hoef ik niet te doen; er werd uitgelegd dat de iglo-hokjes bij boer Richard niet voor mestkalveren zijn maar dat het voor de gezondheid van een jong kalf beter is om de eerste dagen niet te veel in contact met andere dieren te komen vanwege de weerstand die nog opgebouwd moet worden, en omdat de boer op deze manier goed in de gaten kan houden of elk kalf wel goed drinkt. Later komen ze met vriendjes bij elkaar in een hok.

Ook werd er uitgelegd dat de bok van boer Frank nou eenmaal het rustigst bleef liggen als hij op zijn rug lag en dat dat een apparaatje daarvoor een betere oplossing was dan dat boer Frank het beest zelf op de grond moest gaan duwen (zowel beter voor de bok als voor de rug van Frank)

Maar toch, ondanks dat het een discussie was waar voor- en tegenstanders naar elkaar luisterden en niet begonnen te schelden, bleef ik duurzaam verderietig. Waarom?

Omdat het duidelijk werd dat 1 vraag niet beantwoord kon worden:
Als boeren zoveel van hun beesten houden en zo weinig verdienen dat ze wel meer richting schaalvergroting en industriematig moeten gaan; waarom maken ze dan geen vuist tegen de kopers van hun product?

Ik zou het zò graag willen: een vuist maken tegen de handelaren. Maar ik zie ook wel dat de handelaren in de tang zitten bij de slachterijen en grote vleesclubs. En ik zie ook dat als de supermarkten geen eisen stellen over duurzaamheid geproduceerd vlees (/melk/groente) richting de grote clubs, er weinig gebeurd.

En waarom zouden supermarkten geen eisen stellen over de waar die in hun schappen ligt? Omdat de consument er niet naar vraagt.........

En ik weet wel dat 1 consument weinig uit kan halen, net zoals 1 boer weinig kan doen, en daardoor ben ik duurzaam verdrietig.

Het modewoord is uitgehold, we willen wel duurzaam maar kunnen het niet realiseren. Althans, niet zoals we zouden willen. Wij boeren niet en jij als individuele consument ook niet.

Ik zou wel graag een regeltje willen invoeren waar iedereen zich aan moet houden: als de consument nou eens duurzaam koopt, dan moet de boer in ruil daarvoor ook echt en eerlijk duurzaam produceren. Het zou dan toch niet meer nodig zijn om op de cent te beknibbelen waardoor we de kans lopen op dioxineschandalen, waardoor we de financiele ruimte hebben om de Universiteit van Wageningen te laten onderzoeken wat nou de beste oplossing is voor dier, mens en milieu, waardoor we de ruimte hebben om land braak te laten ligen voor weidevogels en andere dieren?

Maar ja, ik vrees dat dit duurzaam dromen blijft..........

zaterdag 22 januari 2011

C'est le Morvan.....

In Nederland bestaan er wel wat verschillen tussen oost en west, noord en zuid. Zo spreken Limburgers steevast over 'Limburg' en 'Nederland' (alsof Limburg niet bij nederland hoort, maar ach...) en zijn er denk ik weinig mensen buiten Friesland die bij het oprijden van de afsluitdijk niet voor de grap hebben gevraagd of iedereen zijn paspoort bij de hand heeft.

Frankrijk is een stuk groter dan nederland en de verschillen dus ook. Nu worden deze verschillen (en angsten voor 'de ander') graag karikaturaal uitvergroot. De grap gaat dat Frankrijk voor de zuidfransen bestaat uit 'Frankrijk' (zuid Frankrijk), 'het noorden' (het gebied tussen zuid Frankrijk en Parijs) en 'het verre noorden'(alles noordelijk van Parijs) en ongeveer bij de grens met Belgie begint de noordpool.

Hier is ook een hele leuke film over gemaakt: bienvenue chez les Ch'tis (als je ooit de mogelijkheid hebt om deze film te zien: grijp de kans, hij is erg grappig!), waarin een postbode uit het zuiden wordt overgeplaatst naar Nord Pas de Calais. Oh help voor hem, want dat is 'het verre noorden'! Wat te doen? Gelukkig is er bij hem in het dorp een oude man die op zijn 10e wel eens een week in het noorden is geweest. Gauw naar hem voor informatie dus! En dan komt er een angstaanjagende close-up van de oude man waarin hij op spannende toon verteld over 'Le Nord': 'In de zomer gaat het nog wel, dan is het minus 5, minus 10 graden...... Maar in de winter? Oioioi....... min dertig...., min véértig graden........ Ja; C'est le Nòòòòòrd'

Gisteren zijn wij na 5 voorjaarsachtige dagen weer eens overvallen door de kou: de slangen naar de nieuwe stal bevroren, drinkbakjes bevroren want de vorst beveiliging was uitgezet, in huis weer 14 graden omdat ik overmoedig alle doeken tegen de tocht had weg gehaald..... Brrrrrrr mijn oren en vinger vriezen zowat van mijn lijf!
'
We zitten dan wel niet in het 'verre noorden', maar ook in 'het noorden' kan het akelig koud zijn, en in de Morvan op 600 meter hoogte nog wel wat graadjes erger zelfs! En om niet in de baalstand te zakken moet je maar grappen maken en dus wordt er hier de hele tijd in het voorbijgaan op angstaanjagende toon C'est le Morvààànnnn naar elkaar geroepen.

Bienvenue chez nous!

zondag 9 januari 2011

Voor Margreet



Het raadsel:

Rara, je hebt 3 kalfjes (waarvan eentje héél ongeduldig), 3 emmers met melk en 2 handen........ Wat krijg je dan?

donderdag 6 januari 2011

Winter in het stalleke





Toen ik hier op de boerderij kwam wonen, stond de winter voor de deur. Ik was me nog van niets bewust toen een goede vriend lachte: 'Als je de winter hier in de Morvan overleefd, dan red je het wel'
Nou, dat heb ik geweten: de winters zijn hier lang, grijs, nat en koud.
Maarrrrr, als alles loopt zoals het zou moeten lopen, zijn de winters in de stal ook wel erg gezellig hoor! Na de voerronde staan alle koeien tevreden te eten, hun dampende adem geeft de stal dan een heel speciaal sfeertje, een paar uren later is de stal in diepe rust; de kalfjes liggen te slapen, de koeien liggen te herkauwen, een enkeling zoekt nog wat lekkers of drinkt een slokje,.....
Oké, we lopen nog steeds achter; een aantal kalfjes moeten nog nummers in, een aantal koeien nog geschoren, we mogen ons alweer opmaken voor een groot uitmestfestijn en we blijven kachel stoken.


Maar nu alle kalfjes netjes uit de emmer kunnen drinken, behalve Frommel natuurlijk met zijn scheve tongetje, heb ik ook meer tijd om te genieten van de gezelligheid in de stal en voel ik me een gelukkig mens!